Aanleiding
Veel bestaande, energetisch slecht presterende woningen moeten de komende jaren worden gerenoveerd. De warmtevraag van de woningen moet worden verminderd, en de resterende energievraag moet duurzaam worden opgewekt.
De energierenovatie van een woning kan op verschillende ambitieniveaus worden uitgevoerd. Nul-op-de-meter (NoM) is hierbij een bekend concept. In de praktijk blijkt NoM vaak te ambitieus, vanwege hoge kosten die zich niet terugverdienen.
Een NoM renovatie is ook niet altijd noodzakelijk; wel is het nodig de woningen dusdanig te isoleren dat met lage temperatuur verwarming (<55 °C) verwarmd kan worden. Hierdoor wordt duurzame opwekking (bv. met een warmtepomp) haalbaar; tegelijkertijd hoeft waarschijnlijk het bestaande afgiftesysteem niet te worden vervangen, wat bij nog lagere temperaturen wel het geval zal zijn.
Om dit niveau te bereiken zijn relatief eenvoudige maatregelen (zoals spouwisolatie) nodig. Ook dit blijkt echter voor een grote groep woningen (o.a. vooroorlogs) moeilijk haalbaar om technische en financiële redenen. Er zijn weinig betaalbare alternatieven om een woning te isoleren, en er is te weinig kennis over wat nodig is voor een LT-ready renovatie.
Doel van het project
Dit projectvoorstel had als doel om innovatieve en betaalbare concepten en materialisaties van energierenovatie te ontwikkelen, waardoor niet per se nul-op-de-meter wordt gehaald, maar wel in elk geval met lage temperatuur (<55 °C) verwarmd kan worden.
Dit resulteert in verschillende LT-ready maatregelenpakketten (isoleren vloer, gevel, raam en ventilatiemaatregelen). Na het toepassen van het maatregelenpakket kan de woning met lage temperaturen worden verwarmd. Dit schept de voorwaarde voor een duurzame warmtevoorziening zonder aardgas.
De maatregelenpakketten zouden – gebaseerd op een realistische terugverdientijd – niet meer dan ca €12.000 voor een tussenwoning mogen kosten (excl. installaties). Het pakket moet binnen max 3 dagen kunnen worden uitgevoerd met minimale impact voor de bewoner.
Dit projectvoorstel maakt duurzame verwarming beter haalbaar op grotere schaal, en heeft ook een belangrijke maatschappelijke functie: een energiezuinige en comfortabele woning moet
Resultaat
Het resultaat is maatschappelijk en technisch.
Maatschappelijk:
- Inzicht in de redenen waarom wel of geen isolatie- en ventilatiemaatregelen worden genomen en knelpunten die het nemen van maatregelen in de weg staan.
- Bewonerseisen en wensen ten aanzien van isolatie- en ventilatiemaatregelen en thermisch comfort.
Technisch:
- Overzicht van haalbare, betaalbare maatregelen om tot een LT ready woning te komen. Hierbij wordt naar de huidige stand van de techniek gekeken, maar ook naar producten en materialen die naar verwachting binnen 10 jaar betaalbaar kunnen worden.
De eindresultaten waarin de beide aspecten worden gecombineerd zijn:
- 2 Pilotwoningen met geïmplementeerde innovatieve LT ready maatregelen.
- Een LT ready tool (Excel/web based): een tool met een overzicht van mogelijke combinaties van isolatie- en ventilatiemaatregelen voor LT ready renovatie. Dit overzicht bevat huidige technieken en (verwachte) innovaties die binnen afzienbare termijn betaalbaar worden. De tool kan worden gebruikt om een LT-ready maatregelenpakket samen te stellen voor hun woning.
De resultaten van het project zijn hier terug te vinden.
LTready 